Budowa domu to proces składający się z kilku etapów. Każdy z nich ma wpływ na końcowy efekt, czyli na kształt domu.
Wybór działki jest pierwszym etapem. Zdecydujesz w nim, gdzie zbudujesz swój dom. Nie możesz zbudować dowolnego domu na dowolnej działce. Dobrze dobrana działka wpłynie przede wszystkim na późniejszy komfort Twojego życia.
Dlatego najpierw zastanów się i określ czego potrzebujesz.

Ograniczenia działki
Każda działka ma swoje ograniczenia i ważne żebyście miał tego świadomość już na samym początku.
Ograniczenia te wiążą się z:
- Terenem, są to np. nośność gruntu czy poziom wód gruntowych,
- Prawem, działka ma swoje regulacje prawne. Ograniczenia te wynikają z Miejscowego Planu Zagospodarowania Terenu lub z Warunków Zabudowy,
- Innymi czynnikami, wynikają one np. z dostępu do szkół, sklepów czy miejsc pracy.
Jeśli chcesz znaleźć odpowiednią dla siebie działkę, musisz określić, czego potrzebujesz. W ten sposób będziesz wiedział czego szukać. Zwracając uwagę na swoje preferencje.
Musisz mieć swoje wyobrażenie lub zarys domu. Teraz krok po kroku zaprojektujesz swój dom.
Powierzchnia domu
Pierwszym z aspektów nad którym musisz się zastanowić to powierzchnia Twojego domu. Wielkość domu, zależy od potrzeb Twojej rodziny, od liczby członków, czy też od Twoich możliwości finansowych.
Powierzchnia domu podawana jest w metrach kwadratowych. Wiem, jeśli nie masz zmysłu technicznego, to trudno będzie Tobie określić różnicę między domem 80 m² czy 120 m². W końcu to tylko liczby.
Dlatego poniżej przedstawiłem optymalne wymiary domu biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców. Podane wartości są orientacyjne. Mają w przybliżeniu określić powierzchnię Twojego domu. Oczywiście nie są to wymiary, które bezwzględnie musisz przestrzegać, i że dom nie może być większy lub mniejszy.
Dom dla 3-4 osób, optymalna jego powierzchnia wynosi 80-100 m². Taki dom składa się na przykład z:
- trzech pokoi sypialnych: 10-12 m²,
- pokoju dziennego/salonu ~16 m²,
- kuchni z jadalnią, 12-14 m²,
- łazienki ~7 m²,
- pomieszczenia gospodarczego/ spiżarni 2-3 m²,
- dodatkowych przestrzeni komunikacyjnych (schody, korytarz) ok 15% całej powierzchni m².
Dom dla 5-6 osób, optymalna jego powierzchnia wynosi 130-160 m². Dom taki składa się na przykład z:
- salonu ~20 m²,
- kuchni 12-15 m²,
- jadalni 12-16 m²,
- łazienki ~7 m²,
- czterech pokoi sypialnych 10-12 m²,
- sypialni głównej (małżeńska) ~16 m²,
- pomieszczenia gospodarczego 2-3 m²,
- dodatkowych przestrzeni komunikacyjnych (schody, korytarz) ok 15% całej powierzchni m².

Konfiguracja domu może być różna i dostosowana do Twoich potrzeb. Poniżej zamieszczam listę pomieszczeń i ich optymalne wymiary, stwórz teraz własną konfiguracje pomieszczeń dla domu, uwzględniając wszystkie potrzeby.

Dom parterowy czy z poddaszem użytkowym
Czas nadać Twojemu domowi kształtu.
Obecnie najpopularniejszymi domami są na równi domy parterowe i z poddaszem użytkowym.
Różnią się one pod wieloma względami. Dlatego wybierając parterówkę, musisz znaleźć inną, często większą działki niż, gdy wybierzecie dom z poddaszem użytkowym.
Domy te różnią się ze względu na:
- powierzchnie zabudowy,
- wysokość,
- układ funkcjonalny pomieszczeń,
- sposób użytkowania,
- koszt budowy.

Dom parterowy różni się od tego z poddaszem użytkowym przede wszystkim ilością kondygnacji. Różnica ta ma wpływ na wysokość, powierzchnię i rozmieszczenie pomieszczeń.
W domu z poddaszem możliwe jest rozgraniczenie pomieszczeń do użytku dziennego z pomieszczeniami sypialnymi. Naturalną przegrodą oddzielającą te strefy jest różnica poziomów kondygnacji. Najczęściej strefę sypialną projektuje się na poddaszu, natomiast strefę dzienną na parterze. Przez co mieszkańcy takiego domu mają większą swobodę w niezależnym użytkowaniu pomieszczeń. Jest to bardzo przydatne, gdy domownicy pracują na różne zmiany. Szczególnie w przypadku pracy na zmiany nocne.
W domu parterowym rozdzielenie strefy dziennej od sypialnianej jest nieco trudniejszy. Nie ma tutaj naturalnej przegrody, w postaci różnicy poziomów kondygnacji. Rozgraniczenie to możliwe jest, poprzez odpowiednie pogrupowanie pomieszczeń.
Zaletą parterówek jest pełna wysokość pomieszczeń. Brak skosów, które są spotykane na poddaszu, daje komfort do użytkowania pełnej przestrzeni pomieszczeń.
Do zalet można zaliczyć też brak schodów. Ułatwia to życie szczególnie w przypadku osób starszych.
W domu parterowym wszystkie pomieszczenia znajdują się na jednej kondygnacji. Dlatego dom ten zajmują większą powierzchnię zabudowy na działce. Ma to wpływ na rozmiar i kształt działki, a co za tym idzie na jej koszt.
Ostatnią różnicą jest koszt budowy. W przypadku domów do 100 m^2, dom parterowy będzie droższy, niż dom z poddaszem użytkowym. Różnica ta wynika przede wszystkim z większych wymiarów fundamentów czy dachu.
Warto wiedzieć, że w Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP), może ograniczać budowę domu, między innymi poprzez: określoną procentową zabudowę powierzchni działki, czy także określoną wysokość budynku.

Układ pomieszczeń
Układ pomieszczeń także ma wpływ na komfort życia. Dlatego jest to następny z elementów nad, którym musisz się zastanowić.
Jaki będzie układ kuchni, jadalni, salonu czy też garażu w Twoim domu?
Będą to osobne pomieszczenia, a może połączysz je ze sobą? Możesz to zrobić na przykład w taki sposób:
- kuchnia połączona z jadalnią,
- salon z aneksem kuchennych,
- salon z jadalnią.
Pomyśl także nad garażem:
Ile stanowisk potrzebujesz ?
- jednostanowiskowy,
- dwustanowiskowy.
Jak ten garaż ma być ustawiony?
- w bryle domu,
- połączony z domem,
- wolnostojący.

Powierzchnia działki
Jeśli znasz ilość i powierzchnię pomieszczeń, znasz też powierzchnię domu, możesz teraz narysować plan swojej działki.
Zaznacz na nim dom, garaż oraz wszystkie inne Twoje potrzeby.
Zastanów się też nad takimi rzeczami jak:
- Czy chcesz mieć duży ogród, a może mały warzywniak, czy w ogóle nie potrzebujesz przestrzeni zielonej?
- Czy chcesz mieć oddzielny warsztat, małe pomieszczenie na narzędzia, czy może oddzielną wiatę na składowanie śmieci?
- Czy potrzebujesz placu zabaw dla dzieci, miejsca na boisko lub po prostu przestrzeni na zrobienie podjazdu z kostki brukowej?
Narysuj wszystko co planujesz zbudować. Określ też jakie mają mieć rozmiary. Przy tym wszystkim, pamiętaj o odległościach.
Odległości domu od granic działki powinna wynosić:
- 4 metry od granicy działki, jeśli dom ma od strony odsunięcia okna lub drzwi,
- 3 metry od granicy działki, jeśli dom nie ma otworów od strony odsunięcia.
Na ten moment przyjmij takie wymiary, jednak mogą one ulec zmianie. Działki posiadają swoje indywidualne ograniczenia. Wynikają one z dokumentów: Warunków Zabudowy (WZ), czy też z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP). Jednak na tym etapie spokojnie możecie przyjąć powyższe wymiary.
Jeśli zrobisz plan działki, nadaj jej wymiary. Pomoże to podczas szukania działki, skupisz się na działkach o przybliżonych rozmiarach. Oszczędzi to Twojego czasu i pieniędzy- po co kupować działkę większą niż potrzebujesz, generuje to tylko dodatkowe koszty.

Lokalizacja działki
W jakiej okolicy chcesz mieszkać? Ma to być mała miejscowość, a może przedmieścia?
Masz określone dokładne miejsce, a może dzielnicę, w której chcesz zamieszkać.
Zakreśl na mapie obszary, które bierzesz pod uwagę. Wybierając lokalizacje sprawdź:
- dostęp do środków transportu (Sprawdź czy są dostępne środki komunikacji: pociąg, autobus czy komunikacja miejska),
- dojazd do pracy, (Zwróć uwagę, ile czasu zajmuje dojazd do pracy. Najlepiej przejedź tę trasę w godzinach szczytu),
- dojazd do szkół, (Jeśli masz dzieci lub je planujesz, dowiedz się czy w okolicy są dostępne szkoły. Nie ograniczaj się tylko do przedszkola czy szkoły podstawowej. Pomyśl też o przyszłości: o szkole średniej czy o dodatkowych zajęciach pozaszkolnych),
- dostęp do sklepów, marketów czy galerii (Warto mieć jakiś sklep w pobliżu swojego domu. Chociaż nie jest to konieczność jeśli robisz zakupy raz/dwa razy w tygodniu. Określ jakich sklepów oczekujesz),
- obiekty rozrywki czy sportu (Chodzisz często na siłownię, a może na basen lub jogę? Przeglądnij oferty z atrakcjami w okolicy),
- przeanalizuj plan rozbudowy obszaru, w którym chcesz mieszkać (Dziś może to być cicha i spokojna okolica. Za dwa lata zbudują niedaleko drogę ekspresową, która zrujnuje cały spokój),
- ceny ziemi. Nawet jeśli okolica będzie świetna, to wszystko może zrujnować zaporowa cena działki. Upewnij się jakie są ceny gruntów.

Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego
Jest to plan, który tworzą gminę lub miasta. Ma on na celu zaplanowanie rozwoju i zagospodarowania danego obszaru. Decydując się na działki w danej lokalizacji, musisz przeanalizować Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, czy nie uniemożliwi on budowy.
Miejscowy Plan może ograniczać działkę w następujących kwestiach:
- przeznaczenie terenu (np. działki pod zabudowę, pod drogi czy tereny leśne),
- rodzaj domu (parterowy, z poddaszem użytkowym czy piętrowy),
- rodzaj dachu (płaski, wielospadowy, czy dwuspadowy. Ponadto może ograniczać także kąt nachylenia połaci),
- położenie domu względem drogi (np. równolegle do drogi),
- powierzchnię zabudowy danej działki (może ograniczać powierzchnię, którą będziecie mogli zabudować),
- wysokość domu, czy też szerokość elewacji frontowej,
- ilość kondygnacji,
- odsunięcie od granic i od dróg,
- kolor dachu lub elewacji.

Ponadto z planu możesz dowiedzieć się, czy w obszarze Twoich poszukiwań są planowane inwestycje, które później mogą utrudnić życie (drogi ekspresowe, oczyszczalnie, spalarnie itp.)
Jeśli sprawdzisz MPZP, unikniesz późniejszych niespodzianek i rozczarowań.
Jeśli dany obszar nie ma MPZP, wtedy podczas budowy obowiązują Warunki Zabudowy. Warunki te są mniej restrykcyjne niż Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego. Wydawane są w sposób indywidualny pod daną parcelę. Wydaje je urząd miasta lub gminy.
W takim przypadku przyjmij, że postawisz tam domy podobny do tych w okolicy. Gdy już znajdziesz działkę, przed zakupem wystąp o Warunki Zabudowy. Wtedy uzyskasz zgodę na wybudowanie domu lub dostaniesz odmowę z wyjaśnieniem.
Pamiętaj. Zarówno powyższe elementy jaki i projekt domu to na razie tylko szkice. Nie nastawiajcie się z góry na coś konkretnego i niczego nie odrzucaj.
Ostateczną decyzje co do projektu podejmiesz, gdy będziesz posiadać działkę lub znać wytyczne z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego lub z Warunków Zabudowy.
Teraz możesz zacząć szukać tego jedynego, wymarzonego skrawka ziemi. A gdzie szukać dowiesz się z następnego artykułu.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.