Co to jest zbrojenie

Zadaniem elementów konstrukcyjnych budynku jest przenoszenie wszystkich obciążeń, działających na budynek. W budownictwie wyróżnia się takie obciążenia jak:

• obciążenia statyczne, działają na element przez cały czas i z tą samą sił-  zaliczamy do nich, na przykład obciążenia własne konstrukcji,
• obciążenia zmienne, inaczej mówiąc dynamiczne- zmieniające się w czasie. Je z kolei można podzielić  w zależności od okresu działania na:
  • długotrwałe-taki jak ciężary urządzeni własnych budynku (kotły grzewcze),
  • długotrwałe- zmienne w czasie (meble lub ludzie),
  • krótkotrwałe – działające przez krótki okres czasu (śnieg, wiatr).

Pod wpływem tych obciążeń elementy konstrukcyjne są ściskane, rozciągane lub skręcane. Zadaniem elementów jest przeciwstawienie się tym obciążeniom i  pozostanie w niezmiennym położeniu. W  tym celu stosuje się materiały, które posiadają odpowiednie parametry wytrzymałościowe, jak na przykład beton.

Beton cechuje się dużą wytrzymałością na ściskanie, jednak nie pozostaje on bez wad.  Jego główną wadą jest stosunkowo mała wytrzymałość na rozciąganie (w porównaniu z wytrzymałością na ściskanie), oraz kruchość. Dlatego też obecnie bardzo rzadko my sam beton. Wzmacniania się go za pomocą  zbrojenia, czyli odpowiednio ukształtowanych stalowych prętów.  

Stal posiada odpowiednio wysoką wytrzymałość na rozciąganie co we współpracy z betonem, zapewnia wysoką wytrzymałość konstrukcji. Ich współpraca jest możliwa dzięki podobnym parametrom rozszerzalności cieplnej oraz dobrą przyczepnością betonu do stali. Konstrukcje składającą się ze  stali i betonu nazywamy  żelbetem.

Elementy konstrukcyjne żelbetowe

Elementy konstrukcyjne budynku wykonane z żelbetu to:

• Fundamenty,
• stropy i wieńce stropowe,
• schody,
• nadproża i balkony.

Fundamenty

Nierównomierne przenoszenie obciążeń spowodowane jest różnymi właściwościami nośnymi gruntu. Różnice te mogą doprowadzić  do pękania elementów konstrukcyjnych, dlatego by ich uniknąć stosuje się fundamenty z żelbetu. Zadaniem fundamentów jest równomierne przenoszenie wszystkich obciążeń konstrukcyjnych na grunt. Konstrukcja zbrojenia uwarunkowana jest od rodzaju zastosowanego fundamentu.

Fundamenty można podzielić na:

Ławy fundamentowe

Wykonane są w sposób ciągły na całym obrysie budynku. Zbrojenie ław fundamentowych składa się  z czterech prętów głównych oraz prostokątnych (kwadratowych) strzemion zbrojeniowych. Pręty wraz ze strzemionami tworzą belkę, którą umieszcza się w wykopie ustawiając ją na podkładach dystansowych. Na dnie wykopu powinna znajdować się warstwa ubitego żwiru lub chudy beton. W przypadku gdy nad ławą znajduje się otwór drzwiowy należy dodatkowo wzmocnić zbrojenie  prętami w górnej części belki oraz zagęścić rozstaw strzemion.

Stopy  fundamentowe

Stosowane są w konstrukcjach szkieletowych, głównie pod słupy. Zbrojenie wykonuje się jako siatkę zbudowaną z prętów nośnych, które montuje się w dolnej części słupa.  Dodatkowo wykonuje się zbrojenie pionowe. Jego zadaniem jest połączenie stóp fundamentowych ze słupami konstrukcyjnymi.

Płyty fundamentowe

Są wykonane na całej powierzchni budynku, przez co przenoszą obciążenia na dużo większy obszar gruntu. Płyty fundamentowe stosuje się na gruntach o niższych właściwościach nośnych. Zbrojenie składa się z obrysu z belek zbrojeniowych oraz przestrzeni między obrysem wykonanej z siatek zbrojeniowych.

Strop

Stropy są to poziomy element konstrukcyjny budynku, które przedzielają poszczególne kondygnacje oraz przenosząc obciążenia na ściany i słupy.

Stropy wykonuje się jako:

Monolityczne

Wykonane bezpośrednio na budowie.  Wyróżnia się stropy monolityczne: płytowe i płytowo-żebrowe.

• Stropy płytowo-żebrowe, są rzadko stosowane ponieważ wymagają skomplikowanego deskowania. Składają się z: płyty, żebra oraz podciągi oparte na słupach.
• Stropy płytowe wykonane, są wykonane jako płyty kwadratowe bądź prostokątne oparte na dwóch lub czterech swoich krawędziach.
  • Płyty krzyżowe posiadają zbrojenie główne ułożone w dwóch prostopadłych do siebie kierunkach, tworząc w ten sposób płytę opartą na czterech swoich krawędziach.

Stropy gęstożebrowe

Są to stropy których rozstaw żeber wynosi maksymalnie 90 cm. Tworzone są z gotowych elementów. Stropy gęstożebrowe składają się z:

• żeber,
• płyty stropowej,
• wieńców,
• wypełnienia,
• żeber rozdzielczych.

Większość  stropów gęstożebrowych składa się z takich elementów jak: beleki zbrojoniowe, pustaki stropowe oraz płyty wypełniające. Różnicą w tych stropach stanowią materiały z których wykonane są poszczególne elementy oraz kształt i wymiar pustaków stropowych. Przykładami stropu gęstożebrowego jest:

Strop Teriva, jest to strop monolityczny prefabrykowany. Składa się z betonowych lub keramzytowych pustaków, zbrojenia rozdzielczego (w postaci prefabrykowanej belki) oraz płyty betonowej tzw. nadbetonu wylewanego na budowie. Nadbeton zakrywa zbrojenie rozdzielcze oraz pustaki tworząc zewnętrzną powierzchnię. Zaletą tego stropu jest możliwość przenoszenia dużych obciążeń budynku przy stosunkowo niewielkim ciężarze własnym.

Strop Fert, składa się z pustaków lub wstawek kasetonowych, prefabrykowanych belek stalowo-ceramicznych osadzonych na ścianach nośnych oraz z płyty betonowej, która to zakrywa wymienione wcześniej elementy stropu. Zaletą tego stopu jest szybkość i łatwość jego wykonania.

Wieńce 

Wykonuje się wzdłuż ścian konstrukcyjnych i na obwodzie budynku. Są położone w poziomie powierzchni  stropu. Pełnią funkcję pierścienia wzmacniającego strop.  Zbrojenie wieńców stropowych składa się z 3-4 prętów głównych osadzonych podłużnie do wieńców, tworząc belkę zbrojeniową ukształtowaną za pomocą strzemion zbrojeniowych.

Schody

Zadaniem schodów jest łączenie ze sobą poszczególnych kondygnacji, umożliwiając komunikację między nimi. Schody składają się ze:

• stopni:
  •  przednóżek,
  • podnóżek,
• biegu schodów,
• płyty spocznikowej,
• płyty spocznikowej międzypiętrowej,
• płyty spocznikowej piętrowej.

Stopnie  składają się z pionowej płaszczyzny zwanej przednóżkiem, oraz poziomej zwanej podnóżkiem. Połączone ze sobą stopnie tworzą płytę biegu schodów. Następnym z elementów schodów są płyty spocznikowe, które są niejako przedłużeniem stropu. Występują płyty spocznikowe międzypiętrowe, są to płyta pomiędzy dwoma biegami schodów. A także płyty spocznikowe piętrowe, które licują się ze stropem przez co, są niewidoczne w końcowej fazie budowy.

Schody można podzielić na:

• płytowe,
• belkowe (wspornikowe), 
• policzkowe

Schody płytowe

Elementem nośnym schodów płytowych jest płyta żelbetowa. Połączona jest ze stopniami schodów. Schody te cechują się łatwością wykonania. Przy dużych rozpiętościach należy zwiększyć ilość zbrojenia oraz grubość płyty.

Schody belkowe

Tworzone są z pojedynczych stopni osadzonych w ścianie nośnej lub belce biegnącej wzdłuż schodów.  Stopnie mogą być dostarczone na budowę jako prefabrykaty lub wykonane bezpośrednio na budowie. W schodach wspornikowych zbrojone są poszczególne stopnie. Pręty główne osadzone  są  w górnej części stopnia, natomiast w dolnej znajdują się pręty pomocnicze.

Schody policzkowe

Stopnie są swobodnie podparte na belce (jednostronnie podparte)  na belkach policzkowych (obustronnie podparte), znajdujących się po obu stronach stopni. Belki policzkowe produkowane są jako drewniane, metalowe lub policzkowe.

Nadproża

Zadaniem nadproży jest przeniesienie obciążeń konstrukcyjnych z nad otworów budynku na ściany, na których osadzone jest nadproże. Do otworów budynku zalicza się: otwory okiennymi, drzwiowe czy bramowe.

Balkony

Balkony wykonane są jako płyty prefabrykowane lub płyty żelbetowe monolityczne. Wykonane są na wysokości co najmniej 2,4 m. Płyty balkonowe połączone są z wieńcem i stropem konstrukcji. Zbrojenie ułożone jest w górnej części płyty, składa się z prętów głównych oraz z prętów rozdzielczych.  Płyty balkonowe często wykonuj się jako wspornikowe. Belki wspornikowe ułożone są prostopadle do wieńca i na nich osadzona jest płyta balkonowa.

Rodzaje prętów zbrojenia

Zbrojenie składa się z odpowiednio ukształtowanych prętów stalowych, które posiadają różne funkcje w zależności od ich grubości, kształtu i położenia.

W zbrojeniu wyróżnia się takie pręty jak:

• pręty główne- ich zadaniem jest zapewnienie nośności konstrukcji, poprzez przejmowanie i przenoszenie sił rozciągających lub ściskających. Są całkowicie proste lub z odgiętymi zakończeniami,
• elementy pomocnicze zbrojenia- ich zadaniem jest zapewnienie odpowiedniego kształtu zbrojenia oraz utrzymanie go w odpowiednim położeniu. Wyróżnia się takie elementy pomocnicze jak:
• pręty montażowe- utrzymują w odpowiednim położeniu pręty nośne, podczas układania i zalewania konstrukcji żelbetowych.
• Pręty rozdzielcze- stosowane głównie w płytach oraz ścianach, ich zadaniem jest zapewnienie równomiernego rozłożenia prętów głównych.
• Strzemiona zbrojeniowe- stosowane w belkach i słupach, tworzą belki przez utrzymanie pręty główne w odpowiednich pozycjach. Mogą też przenosić obciążenia poprzeczne.
• Elementy dystansowe- zapewniają odpowiednią otulinę betonu wokół stali co zapewnia odpowiednią ich współpracę.
• Elementy łączące- jak na przykład drut wiązałkowy, którego zadaniem jest łączenie poszczególnych prętów, uniemożliwiając ich przemieszczanie się.

Do zbrojenia wykorzystuje się przeważnie stal węglową niestopową i niskostopową. Ze względu na skład chemiczny (a co za tym idzie na właściwości wytrzymałościowe) oraz sposób wykonania stal dzieli się na różne klasy.

Klasy stali zbrojeniowej

Klasa A-0 stal gładka, dostarczane w kręgach bądź jako pręty proste. Stal ta stosowana jest na  strzemiona,  pręty rozdzielcze i montażowe. Obecnie rzadko stosowana ze względu na słabe właściwości.

Klasa A-I stal gładka, dostarczane w kręgu lub jako proste pręty. Stal ta, tak jak w przypadku klasy A-0 stosowana jest na strzemiona, pręty rozdzielcze i montażowe. Z tym że cechuje się większą granicą plastyczności niż stal A-0. Stosowana jest przy obciążeniach dynamicznych oraz wielokrotnie zmiennych. Jest to stal którą można spawać.

Klasa A-II stal żebrowana o żebrach jednoskośnych, dostarczana na budowę w postaci prętów. Przeznaczona na elementy takie jak klasa A-0 i A-I, dodatkowo stosuję się na elementy narażone na działanie silnego  wiatru.

Klasa A-III stal żebrowana o żebrach dwuskośnych, stosowana na elementy nośne zbrojenia. Cechuje się odpornością na obciążenia wielokrotnie zmienne i możliwością pracy w podwyższonych temperaturach.

Klasa A-III N stal żebrowana o żebrach dwuskośnych, tak jak stal A-III stosowana na elementy nośne z tym że nie stosuje się jej w elementach o obciążeniach zmiennych i dynamicznych, oraz w środowisku agresywnym.

Dodatkowo oprócz stalowych prętów w celu poprawy właściwości wytrzymałościowych w elementach konstrukcyjnych z betonu  wykorzystuje się takie wyroby jak:  włókno stalowe, pręty kompozytowe, kształtowniki stalowe, blachy czy rury.

Warunki techniczne wykonania zbrojenia

Zbrojenie powinno być wykonane w taki sposób, by zapewnić odpowiednie ułożenie mieszanki betonowej oraz odpowiednią przyczepność betonu i stali. Dodatkowo powinna być zapewniona odpowiednia grubość otuliny zbrojenia- tak by zapewnić właściwą pracę zbrojenia.

Minimalna odległość między prętami (pionowo i poziomo) zapewniająca odpowiednią pracę zbrojenia powinna być zachowana zgodnie z następującymi wymaganiami:

• Minimalna odległość między prętami powinna być równa-wartość maksymalnego wymiaru ziarna kruszywa, z dodanymi 5 mm,
• Minimalna odległość między prętami powinna być większa lub równa 20 mm,
• Minimalna odległość między prętami powinna być większa lub równa maksymalnej średnicy zastosowanych prętów zbrojeniowych.

Otulina zbrojenia jest to odległość między zewnętrzną warstwą betonu a prętami zbrojeniowymi. Zadaniem otuliny jest zadbanie o przyczepność betonu i stali, co zapewnienia ochronę stali przed korozją oraz odporność ogniową zbrojenia.

Ze względu na wyżej wymienione zadania minimalna grubość otuliny powinna spełniać następujące warunki :

• Jeśli wymiary maksymalne ziarna kruszywa są mniejsze niż 32 mm, to otulina powinna mieć minimalną grubość równą średnicy pręta,
• Jeśli wymiary maksymalne ziarna kruszywa są większe niż 32 mm, to otulina powinna mieć minimalną grubość równą wymiarowi tego ziarna powiększona o 5 mm,
• Minimalną grubość warstwy dla poszczególnych klas betonów, wartości te znajdują się w normie (Eurokody 2).

Prace zbrojarskie

Zbrojenie może być wykonane przez zewnętrzną firmę i przewiezione jako gotowe na budowę lub może być wykonane w sposób tradycyjny na budowie.  

Prace zbrojarskie polegają na:

• składowaniu stali,
• czyszczeniu stali,
• prostowaniu i cięciu prętów,
• wyginaniu prętów,
• skręcani i układaniu zbrojenia.

Zanim zbrojenie zostanie wykonane na budowę musi być dostarczona stal. Stal dostarczana jest w kręgach (np. stal walcowana gładka) lub jako długie pręty.

Stal ta powinna być odpowiednio magazynowana tak aby zapobiec powstawaniu rdzy, zabrudzeń czy zatłuszczeń. Stal może być składowana na wolnym powietrzu ale nie dłużej niż 4 miesiące. Stal powinna być ułożona na podkładkach tak aby uniknąć kontaktu z gruntem. Są to warunki konieczne do uniknięcia powstawania dużej korozji stali.

Korozja czy też potocznie rdzewienie stali jest to proces utleniania żelaza i jego stopów. Proces ten prowadzi do stopniowego niszczenia struktury stali.  Przez korozje właściwości wytrzymałościowe stali zmniejszają się.

Korozja pojawia się na skutek działania warunków zewnętrznych:

• Agresywnego środowiska (sól, smary przemysłowe, inne substancje chemiczne),
• Wilgotności gruntu (stal szczególnie narażona jest na korozję leżąc bezpośrednio na gruncie),
• Warunków atmosferycznych (wilgotność, skrajne temperatury, cząsteczki stałę unoszące się w powietrzu.

Ale także stal narażona jest na korozje przez:

• Nieoczyszczenie stali z lekkiego nalotu,
• Stosowania złych dodatków i plastyfikatorów,
• Przez korozję samego betonu.

Rozróżniamy korozję powierzchniową i punktową. Korozja powierzchniowa charakteryzuje się równomiernym rozkładem wierzchniej warstwy materiału (tzw. nalotem). W przypadku pojawienia się korozji powierzchniowej należy oczyścić wierzchnią warstwę stali.

Korozja punktowa (wżerowa) jest dużo bardziej niebezpieczna od powierzchniowej, polega na powstaniu wżeru w głąb materiału i osłabieniu go a w skrajnych przypadkach może doprowadzić do przerwania pręta. Jest słabo widoczna, głównie pojawiają się punktowe rdzewienia prętów.

Czyszczenie stali przeprowadzane jest w celu zwiększeniu przyczepności betonu i zbrojenia. Stal czyszczona jest z takich zanieczyszczeń jak:

• Tłuszcz i smar- czyszczenie odbywa się za pomocą nawilżonej tkaniny, a w przypadku dużych zanieczyszczeń za pomocą rozpuszczalników.
• Błoto- czyszczenie odbywa się za pomocą drucianej szczotki.
• Rdza- czyszczone są tylko elementy korodujące w dużym stopniu. Odbywa się za pomocą drucianej szczotki lub szlifierki z odpowiednią ściernicą.
• Lodu i śniegu- w przypadku tworzenia zbrojenia w zimę. Pręty czyszczone są za pomocą ciepłej strugi powietrza.

Stal na budowę może być dostarczana w kręgach w takim przypadku musi być wyprostowana. Prostowanie stali odbywa się za pomocą wyciągarek (ręcznych i mechanicznych) lub za pomocą prościarek mechanicznych.

W przypadku gdy dostarczone pręty są pokrzywione (dopuszcza się wykrzywienie 4mm na 1 m długości pręta) prostowane są za pomocą klucz zbrojarskiego.

Wyprostowane pręty należy pociąć na odpowiednie długości. Podczas cięcia stali do ich długości należy doliczyć odgięcia. Wszystkie wymiary prostych prętów powinny znajdować się w projekcie. Przed rozpoczęciem cięcia należy zaplanować i pomierzyć wszystkie odległości tak aby uniknąć dużych ilości odpadów. Stal cięta jest za pomocą nożyc ręcznych lub mechanicznych.

W zbrojeniu występują zarówno pręty proste jaki i te ukształtowane w odpowiednie figur, np. strzemiona zbrojeniowe (kwadratowe ramki z drutu), gięcie tych prętów może być wykonywane na budowie, pręty wyginane są za pomocą giętarek ręcznych lub kluczy zbrojarskich. Podczas gięcia ręcznego należy zwrócić szczególną uwagę na kąty giętych figur oraz na długości poszczególnych odcinków. Gięte elementy mogą też być dostarczone na budowę jako gotowe prefabrykaty. Wykonuje się je na specjalnych giętarkach mechanicznych (automatycznych lub półautomatycznych). Prefabrykowane figury cechują się dużo większą dokładnością zarówno wymiarową jak i kątową. Co może ułatwić pracę zbrojarskie.

Odpowiednio ukształtowane pręty są ze sobą łączone tworząc w ten sposób zbrojenie. Łączenie prętów odbywa się za pomocą wiązań (łączenie drutem wiązałkowym), spajania spoiwem (spawanie) bądź spajania poprzez łączenie rozgrzanych końców (zgrzewanie)

Wiązanie drutem wiązałkowym jest najpopularniejszym sposobem łączenia ze sobą prętów w zbrojeniu. Polega na skręceniu ze sobą prętów drutem wiązałkowym. Wiązanie wykonane jest ręcznie- za pomocą klucza lub automatycznie za pomocą wiązarki. Do wiązania używa się drut o średnicy od 1 mm do 1.5 mm. Wyróżnia się 4 rodzaje wiązań:

• Wiązanie proste (stosowane zbrojenia płyt, zbrojenia schodów czy małych belek).
• Wiązanie krzyżowe (stosowane w najodpowiedzialniejszych konstrukcjach).
• Wiązanie węzłem podwójnym.
• Wiązanie węzłem martwym.

Zaletą wiązania drutem wiązałkowym jest brak tworzenia się napięć wewnętrznych materiału oraz możliwości pracy takiego połączenia pod obciążeniem.

Inną z metod jest spajanie ze sobą prętów za pomocą spoiwa, czyli spawanie. Spawanie polega na stapianiu materiałów i ich zestalenie za pomocą spoiny. Metoda ta jest stosowana rzadko ponieważ wytwarza ono wewnętrzne napięcia stali, oraz spaw tworzy najsłabszy punkt w belce- przez co pod obciążeniem może nastąpić pęknięcie w tym miejscu.

Zgrzewani jest to metoda polegająca na łączeniu dwóch prętów poprzez rozgrzewanie do momentu uplastycznienia dwóch końcówek prętów, a następnie dociśnięciu ich do siebie. W ten sposób materiały łączą się tworząc jedną całość.

Podstawowe elementy żelbetowe

Do podstawowych elementów żelbetowych zaliczamy słupy, belki oraz płyty.

Słupy żelbetowe są to elementy pionowe, które  przenoszą obciążenia konstrukcyjne. Mają one przekroju kwadratowy, prostokątny a czasem także kołowy. Słupy są elementami które mogą być ściskane:

• osiowo- siły działają na słupa rozkładają się w jego osi . Na słup działają głównie siły ściskające.
• mimośrodowo- siły działają na słupa rozkładają się w pewnej odległości od osi słupa. Na słup działają w jednej części siły ściskające a w drugiej siły rozciągające.

Ze względu na różnice w rozkładzie obciążeń, różni się też zbrojenie tych elementów.

Zbrojenie słupów ściskanych osiowo powinno składać się  z prętów głównych znajdujących się w narożach strzemion zbrojeniowych oraz słupów. W przypadku słupów prostokątnych minimalna liczba prętów głównych to 4, a w przypadku przekroju kołowego 6. Jeśli konieczne jest zwiększenie liczby prętów głównych rozmieszcza się na obwodzie strzemion. Minimalna średnica prętów głównych wynosi 10 mm, maksymalna nawet 40 mm.

Średnica drutu dla strzemion zbrojeniowych nie powinna być mniejsza niż 4.5 mm. Rozstaw strzemion wynosi minimum 20 cm. W słupach o bokach do 45 cm stosuje się strzemiona pojedyncze. W przypadku większych długości boków stosowane są strzemiona podwójne.

Zbrojenie słupów ściskanych mimośrodowo tworzone jest w taki sposób by zwiększyć wytrzymałość konstrukcji w strefie rozciągania, dlatego też w tej strefie montowana jest większa ilość prętów głównych niż w strefie ściskanej.              

Belki żelbetowe, są to poziome (czasem ukośne)  elementy konstrukcyjne, przenoszące obciążenia budynku . Beki mogą mieć kształt prostokątny lub teowy. Wyróżniamy belki jednostronnie podparte (tzw. wspornikowe) oraz dwustronnie podparte.

 Zbrojenie belek wspornikowych tworzone jest w taki sposób aby główne ich działanie było w górnej części belki, a wiec w miejscu rozciągania belki. W przypadku beki obustronnie podpartej obciążenia rozkładają się w złożony sposób. Strefa rozciągana znajduje się w górnej części belki przy podporach, natomiast na środku belki jest strefa rozciągania, która znajduje się w dolnej części belki. Dodatkowo w belce obustronnie podpartej przy podporach występują siły ścinające, dlatego w tym miejscu stosuje się dodatkowe strzemiona i odgięte pręty główne. Zapobiega to powstawaniu pęknięć i rys.

Płyty żelbetowe, podobnie jak w przypadku belek mogą być obustronnie podparte- płyty wspornikowe (np. płyty balkonowe), a także płyty wieloprzęsłowe. Zbrojenie w takich płytach może być:

• jednokierunkowe, składa się ono z prętów głównych ustawionych wzdłuż jednego boków. Poprzecznie do prętów głównych ułożone są pręty rozdzielcze,
• dwukierunkowe, pręty główne ułożone są wzdłużnie i poprzecznie.

Kolejność montażu zbrojenia

Montaż zbrojenia może być przeprowadzany bezpośrednio w szalunku lub w wyznaczonym do tego miejscu. Montaż zbrojenia przeprowadza się w następujących krokach:

• rozłożenie prętów jednego z boków,
• rozstaw strzemion zbrojeniowych,
• łączenie (skręcenie) strzemion z prętami,
• obrót belki i rozłożenie prętów drugiego z boków,
• łączenie (skręcenie) strzemion zbrojeniowych i prętów.

Podczas montażu zbrojenia należy pamiętać o zachowaniu odpowiednich zasad tworzenia zbrojeń oraz  wymiarów zgodnych z rysunkami konstrukcyjnymi. Dlatego podczas tworzenia zbrojenia należy cały czas kontrować zgodność z projektem. Zasady obowiązujące podczas tworzenia zbrojenia to:

• Strzemiona zbrojeniowe powinny być ustawione prostopadle do prętów głównych,
• Rozstaw strzemion zbrojeniowych nie powinien różnić się więcej niż 2 cm- na przykład jeśli rozstaw wynosi 30 cm to maksymalne odchyłki wymiarów mogą wynosić od 28 cm do 32 cm,
• Mijankowe rozmieszczenie zakładek strzemion,
• Wykonanie połączeń głównych prętów znajduje się w zasięgu strzemion.

Przy montażu zbrojenia w deskowaniu należy pamiętać by nie kłaść zbrojenia bezpośrednio na deskach czy gruncie. Należy zastosować podkładki dystansowe np. tworzyw sztucznych.

Zanim zbrojenie zostanie zalane betonem, musi zostać sprawdzone i zatwierdzone przez nadzór budowlany (zazwyczaj kierownika budowy), a więc musi być wykonane zgodnie z normami i wytycznymi w dokumentacji technicznej (projekcie). Aby kontrola zbrojenia przebiegła pomyślnie i aby można było przejść do zalewania betonu, należy już podczas tworzenia zbrojenia zwrócić szczególną uwagę na takie aspekty jak:

• Wymiary poszczególnych elementów, ich rozmieszczenie i średnicę,
• Wymiary rozstawów strzemion zbrojeniowych i prętów pomocniczych,
• Haki, odciągi czy długości zakotwień prętów,
• Poprawność wykonania wiązań prętów,
• Wymiary otuliny zbrojenia,
• Wypuszczenie zbrojenia do połączenia z innymi elementami budynku.

Kontrola dokładności wykonania zbrojenia powinna być przeprowadzana podczas skręcania zbrojenia i na końcu po montażu zbrojenia w deskowaniu. Odbiór etapu zbrojenia przeprowadzany jest przed zalaniem betonu, wszystkie dopuszczalne odchyłki wymiarowe i wady konstrukcji (np. liczba uszkodzonych skrzyżowań w siatce) zawarte są w wymaganiach technicznych robót zbrojarskich. Odbiór prac zbrojarskich powinien być zakończony wpisem nadzoru budowlanego (kierownika budowy).